کلاسور ابزاری است که برای اهداف متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این وسیله نه تنها در محیط‌های اداری بلکه در محیط‌های آموزشی و حتی خانه نیز کاربرد دارد. اگر دانش‌آموز، دانشجو یا فردی هستید که علاقه به دسته‌بندی اسناد و برگه‌های خود دارید، بی‌شک از کلاسور در محیط زندگی و محیط کاری خود می‌توانید بهره ببرید.
کلاسور پوشه‌ای است که برای بایگانی اسناد، برگه‌های کاغذی و گاهی برای دسته‌بندی نمونه‌ها از آن استفاده می‌شود. کلاسور دارای حلقه یا حلقه‌هایی است که برگه‌ها را درون خود نگه می‌دارد و برگه‌ها برای قرار گرفتن درون آن باید ابتدا پانچ (سوراخ) شوند. جنس بدنه کلاسورها می‌تواند مقوا، پلاستیک، چوب یا حتی پارچه و چرم باشد. کلاسورها در هر زبانی با یک عنوان شناخته می‌شوند مثلا در زبان انگلیسی به آن Ring Binder می‌گویند. واژه کلاسور (Classeur) که در ایران بسیار کاربرد دارد از زبان فرانسه به زبان فارسی راه پیدا کرده‌است. گاهی اوقات در ایران از عنوان کلربوک (clear book) نیز برای کلاسور استفاده می‌شود. اما قدیمی‌ترین و متداول‌ترین نام این وسیله در ایران، همین واژه کلاسور است.
تاریخچه کلاسور
یکی از سرهنگ‌های ارتش امریکا به نام هنری تلنگر است سیسن، در سال 1859 برای اولین بار کلاسور سه حلقه‌ای را اختراع کرد. پس از او در سال 1886 فردریش زونکن آلمانی، کلاسور دیگری اختراع کرد و در کنار کلاسور، دستگاه پانچ کاغذ نیز توسط او اختراع شد. بعد از او، آلمانی دیگری به نام لوئیس لیتز تغییرات مهمی در کلاسورهای حلقه‌ای ایجاد کرد. از جمله این تغییرات قرار دادن حفره انگشت بر روی کلاسور بود؛ او از این طریق برداشتن کلاسورها را از قفسه‌های شلوغ تسهیل کرد و کلاسور حلقه‌ای امروزی را اختراع نمود. از آن تاریخ به بعد تغییرات متنوعی در تعداد حلقه‌ها و فاصله بین آنها به وجود آمد. این تغییرات سبب شدند انواع گوناگونی از کلاسورها برای کاربردهای مختلف اختراع شوند.
انواع کلاسور
کلاسورها بر اساس تعداد حلقه‌ها، شکل حلقه، ابعاد، گنجایش، جنس بدنه و نوع کاربرد می‌توانند دسته‌بندی شوند. در ادامه به بررسی این تفاوت‌ها خواهیم پرداخت.
انواع کلاسور بر اساس تعداد حلقه
معمولا تعداد حلقه‌های یک کلاسور با گنجایش و ابعاد برگه‌های آن ارتباط مستقیم دارند. مثلا کلاسورهایی که دارای دو حلقه هستند، می‌توانند تا 100 برگ را بدون مشکل در خود نگه دارند. همچنین برای نگهداری 200 برگ A4 معمولا از کلیر بوک‌های سه حلقه‌ای استفاده می‌شود. اگر بخواهند همین تعداد برگه (200 عدد) را در ابعاد A3 در کلاسور بایگانی کنند از مدل‌های چهار حلقه‌ای استفاده می‌کنند.
نوع ویژه‌ای از کلاسور است که تعداد حلقه‌های آن به بیش از 20 عدد (معمولا 26 حلقه) می‌رسد. این‌ها عموما بدنه‌شان از جنس پلاستیک ساخته می‌شود و معمولا با نام دفتر کلاسوری شهرت دارند.
جنس حلقه‌های کلاسور می‌تواند از فلز، پلاستیک یا در موارد خاص و سفارشی حتی از چرم و پارچه باشد.
انواع کلاسور بر اساس شکل حلقه
نوع دیگری از دسته‌بندی کلاسور وجود دارد که بر اساس شکل حلقه‌های آن است. در این دسته‌بندی حلقه‌ها معمولا گرد یا O شکل هستند، به شکل D یا D کج (شیب‌دار) طراحی شده‌اند.
انواع کلاسور بر اساس ابعاد
کلاسورها بر اساس ابعاد برگه‌ای که درون خود نگه می‌دارند اندازه‌های متفاوتی دارند. به‌طور کلی آنها را در اندازه‌های A3، A4 و A5 می‌سازند. رایج‌ترین و پرکاربردترین ابعاد کلاسور A4 است.
انواع کلاسور بر اساس گنجایش
حداکثر تعداد برگه‌ای که در هر کلاسور می‌توان نگه داشت بر اساس ابعاد و تعداد حلقه‌های آن متفاوت است. اما به‌طور کلی حداقل تعداد برگه‌ای که در یک کلاسور می‌توان گنجاند 100 برگ و حداکثر 1000 برگ است. البته کلاسورهایی که به‌صورت سفارشی ساخته می‌شوند می‌توانند دارای گنجایش کمتر از صد برگ و بیشتر از هزار برگ نیز داشته باشند. متداول‌ترین نوع کلاسورها از لحاظ گنجایش، کلاسورهای 100 برگ و 200 برگ هستند.
انواع کلاسور بر اساس جنس بدنه
کلاسورها معمولا از پلاستیک، مقوا، پارچه، چرم و چوب ساخته می‌شوند. کلاسورهای ساخته شده از پلاستیک رایج‌ترین و پرکاربردترین نوع کلاسور از لحاظ جنس بدنه هستند. کلاسورهای پارچه‌ای معمولا برای نگهداری نمونه‌ها به‌ویژه نمونه‌های پارچه‌ای کاربرد دارند. اما گاهی اوقات کلاسورها به‌صورت ترکیبی از جنس‌های متفاوت ساخته می‌شوند. در این حالت معمولا از ترکیب پارچه و مقوا، پارچه و پلاستیک و همین‌طور چرم و مقوا، چرم و پلاستیک یا چرم و پارچه برای ساخت بدنه کلاسور استفاده می‌گردد. وب‌سایت‌هایی مانند وب‌سایت سلام گرافیک وجود دارند که به‌طور سفارشی اقدام به طراحی جلد کلاسور می‌نمایند. شما برای اهداف تبلیغاتی خود می‌توانید از ویژگی جذاب و ماندگارِ طرح جلد کلاسور استفاده کنید.
انواع کلاسور بر اساس کاربرد
کلاسورها همان‌طور که ابعاد گوناگونی دارند کاربردهای گوناگونی نیز می‌توانند داشته باشند. مهم‌ترین کاربردهای یک کلاسور را می‌توان به شش دسته تقسیم کرد: اداری، اداری مخصوص بایگانی، دانش‌آموزی یا دانشجویی، کلاسورهای مخصوص حمل، فانتزی و تبلیغاتی.
کلاسورهای اداری و اداری مخصوص بایگانی
این کلاسورها معمولا در ابعاد A4 تولید می‌شوند اما ابعاد دیگری نیز از آنها وجود دارد.کلاسورهایی که برای بایگانی استفاده می‌گردند عموما جنس بدنه‌شان از مقواهای ضخیم یا پلاستیک است.
کلاسورهای دانش‌آموزی یا دانشجویی
این کلاسورها در اندازه A4 تولید می‌شوند. معمولا بین 100 الی 200 برگ گنجایش دارند. به‌طور کلی نوع طراحی آنها به‌گونه‌ای است که علاوه بر برگه‌ها، امکان قرار دادن خودکار و وسایل دیگر را نیز برای فرد فراهم می‌کنند. این کلاسورها معمولا دارای قفل هستند.
کلاسورهای مخصوص حمل
کلاسورهای مخصوص حمل در اکثر موارد در ابعادی بین A4 و A3 ساخته می‌شوند. مشاغلی که در آن نیاز است فرد برای مخاطب یا مشتری خود نمونه‌های متفاوتی را عرضه کند همانند شغل بازاریابی، از این کلاسورها استفاده می‌کنند. همچنین از انواع کلاسورهای مخصوص حمل می‌توان به کلاسورهای کیفی نیز اشاره کرد. کلاسورهای دانش‌آموزی و دانشجویی نیز می‌توانند در این دسته قرار بگیرند.
کلاسورهای فانتزی
کلاسورهای فانتزی معمولا برای کودکان در داخل خانه و مهدکودک و همچنین برای دانش‌آموزان و دانشجویان مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کلاسورها برخلاف سایر کلاسورها که معمولا مستطیلی طراحی می‌شوند می‌توانند به هر شکل و اندازه‌ای طراحی شوند. رنگ‌های متنوع و طرح جلدهای جذاب و فانتزی، اشکال متنوع و سفارشی از جذابیت‌های این نوع کلاسورها هستند. کلاسورهای فانتزی حتی برای بایگانی کردن نقاشی‌های کشیده شده کودکان شما نیز کاربرد دارند.
کلاسورهای تبلیغاتی
بسیاری از شرکت‌ها در تبلیغات خود از محصولات پرکاربردی که مصرف روزانه دارند، استفاده می‌کنند. برای مثال تقویم، خودکار، پوستر، جاسوئیچی، کیف‌های کوچک، ساک‌های خرید و کلاسورهای تبلیغاتی. یکی از تبلیغات هوشمند برای شرکت شما می‌تواند کلاسور تبلیغاتی باشد. زیرا این وسیله عمر طولانی، کاربران متفاوت از اقشار مختلف مردم، اندازه چشمگیر و قابل توجه و همچنین اندازه مناسب و کافی برای درج تبلیغات شما دارد. اگر بتوانید از طراحانی حرفه‌ای مانند طراحان سلام گرافیک برای طراحی جلد کلاسور تبلیغاتی استفاده کنید. بی‌شک می‌توانید توجهات زیادی را به محصولات شرکت خود جلب نماید.
تفاوت کلاسور با دفتر کلاسوری
در ایران به‌طور کلی کلاسورهایی را که تعداد حلقه‌های زیادی دارند و در اکثر مواقع کاربر آن، دانشجو یا دانش‌آموز است، با نام دفتر کلاسوری می‌شناسند. علاوه بر دفتر کلاسوری، دفترهای سیمی نیز داریم که به تبعیت از ظاهر دفترهای کلاسوری طراحی شده‌اند اما برخلاف آنها، برگه‌هایشان قابلیت کم و زیاد شدن و جابه‌جایی ندارند و در واقع دفترهای سیمی، دفترهای یک‌بارمصرف هستند.
آنچه در رابطه با کلاسور بیان شد
بعد از آن‌که فهمیدیم کلاسور چیست و انواع آن را بررسی کردیم. بهتر است بدانیم چرا هر فردی نیاز دارد حداقل یک کلاسور در خانه خود داشته باشد.
هر فردی در هر سنی تعدادی برگه کاغذی دارد. از قبض‌های پرداخت شده و برگه‌های امتحانی گرفته تا اسناد مهم اداری نیاز به دسته‌بندی و بایگانی دارند. شما بر اساس تعداد برگه‌ها و نوع نیاز خود می‌توانید کلاسور مدنظرتان را انتخاب کنید و به‌این‌ترتیب از سردرگمی و گم کردن برگه‌های خود مصون بمانید.
همچنین از مزایای کلاسور این است که برگه‌ها به‌صورت جدا جدا در آن قرار می‌گیرند و حذف و اضافه یا تغییر جای برگه‌ها به‌راحتی در کلاسور امکان‌پذیر است. بسیاری از کلاسورها خصوصا کلاسورهای دانشجویی امکان دسته‌بندی را نیز برای شما فراهم کرده‌اند.
